Oznakowanie poziome - wszystko co musisz wiedzieć

Oznakowanie poziome to znaki drogowe umieszczone na płaskiej płaszczyźnie drogowej. Mają na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu.

Organizują lepszą możliwość korzystania z infrastruktury drogowej i przyczyniają się do zwiększenia płynności ruchu drogowego.

Trudno wyobrazić sobie współczesny, zintensyfikowany ruch wielkomiejski, bez wielu znaczników poziomych i wskazówek naniesionych na jezdnię. Tym samym oznakowanie poziome stanowi najistotniejszy element znaków drogowych, bez którego ruch na wielu drogach asfaltowych uległby dezorganizacji.

Oznakowanie poziome. Czym jest w świetle polskiego prawa?

Przepisy o ruchu drogowym w Polsce wyróżniają kilka grup znaków i sygnałów drogowych, stosowanych w ruchu publicznym. Jedną z najważniejszych kategorii oznakowania są poziome znaki drogowe, które w znacznym stopniu ułatwiają orientację w przestrzeni drogowej.

Obecnie obowiązująca definicja znaków poziomych została przyjęta zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych.

Oznakowanie poziome to naniesione na nawierzchnię drogową linie, które mogą mieć charakterystykę: ciągłą, przerywaną, pojedynczą bądź podwójną. Stosuje się także wyrysowane strzałki, napisy, symbole, piktogramy i dodatkowe elementy w formie odblasków. Linie malowane są standardowo w kolorze białym.

Zdarza się, że w związku z np. przebudową drogi, istnieje konieczność przeorganizowania ruchu - nanosi się wówczas linie w kolorze żółtym, które mają wyższą wagę, niż oznakowanie białe.

Rodzaje, podział i charakterystyka techniczna drogowych znaków poziomych

Oznakowanie poziome na jezdni spełnia sześć funkcji, wzmacniających poziom bezpieczeństwa w ruchu drogowym i poprawiających organizację ruchu pojazdów oraz pieszych.

W zależności od sposobów i kategorii wykorzystania, znaki poziome mogą: zakazywać, nakazywać, segregować, informować, ostrzegać lub prowadzić. Oznakowanie poziome na drodze stosuje się razem ze znakami pionowymi, bądź bez konieczności występowania oznakowania pionowego (w szczególności tam, gdzie niewielka przestrzeń ogranicza możliwość takiego rozwiązania).

Poziome znaki wykorzystuje się także w miejscach niedostępnych dla ruchu drogowego. Przykładem takiego zastosowanie może być oznakowanie poziome na lotnisku bądź oznakowanie poziome na hali produkcyjnej.

Ustawowe restrykcje zabraniają podmiotom upoważnionym do korzystania z oznakowania, które zostało wykonane z materiałów nieatestowanych. Wszystkie elementy składowe znaków poziomych muszą być zgodne ze szczegółami odpowiedniej normy.

Stałe oznakowanie poziome musi posiadać konkretne właściwości fizyczne, które umożliwią skuteczną i długotrwałą eksploatację w zmieniających się warunkach. Pod uwagę bierze się m.in. współczynniki: luminacji, odblasku, szorstkości i trwałości.

W sytuacjach, w których wymagane jest zwiększenie bezpieczeństwa, np. w związku z przeorganizowaniem ruchu, stosuje się farby odblaskowe. W innych przypadkach, niewymagających uzyskania aż tak dobrych warunków widoczności, wykorzystuje się farby drogowe wodorozcieńczalne bądź rozpuszczalnikowe.

Najprostsze techniki wykonywania oznaczeń realizuje się w miejscach o niewielkim natężeniu ruchu samochodowego, bądź w przypadku stosowania oznakowania poziomego dla ruchu pieszego, także w kontekście umieszczenia go na powierzchni hal produkcyjnych.

Gdzie stosuje się oznakowanie poziome?

Stosowanie oznakowania poziomego jest wymagane na całych odcinkach dróg krajowych oraz wojewódzkich. W przypadku, gdy droga jest węższa niż 6 metrów, organ odpowiedzialny może wydać decyzję o braku konieczności stosowania oznakowania na całej długości trasy.

Wówczas znaki poziome nanosi się tylko tam, gdzie istnieje duże niebezpieczeństwo dla uczestników ruchu drogowego (np. przy dodatkowych zwężeniach, czy zakrętach).

Na drogach o mniejszym priorytecie, czyli gminnych i powiatowych, oznakowanie poziome w całym ciągu drogowym jest opcjonalne. Zwykle jednak stosuje się tego typu znaki ze względów praktycznych i z uwagi na bezpieczeństwo uczestników ruchu.

Wymagane jest, by oznakowanie było umieszczone w obrębie skrzyżowań, przejść dla pieszych i śluz rowerowych, przejazdów kolejowych i tramwajowych, łuków czy tuneli podziemnych. Czyli wszędzie tam, gdzie od uczestników ruchu wymagana jest szczególna ostrożność.

Warstwy oznakowania poziomego i technologia wytwarzania

W przypadku tradycyjnych znaków poziomych wykorzystuje się dwie metody nanoszenia materiału na powierzchnie płaskie. Pierwszą z nich jest technologia cienkowarstwowa, która charakteryzuje się niewielką grubością, w przedziale od 0,3 do 0,8 mm.

Metodę cienkowarstwową stosuje się w miejscach mniej wymagających, niepodatnych na dużych ruch samochodowy, np. na parkingach miejskich, w garażach podziemnych, czy na drogach o obniżonym priorytecie. Techniką cienkowarstwową można uzyskać skuteczne oznakowanie poziome na rondzie, oznakowanie poziome na przejazdach kolejowych, przy dojazdach do osiedli mieszkalnych, czy na drogach podporządkowanych.

Grubowarstwowe oznakowanie materiałowe posiada od 0,9 do 3,5 mm odpornej na ścieranie warstwy. Stosunkowo duży wymiar malunku sprawia, że do naniesienia materiału wymaga się zastosowania technologii chemoutwardzalnych. Równie często wykorzystuje się termoplastyczne tworzywa, materiały taśmowe, czy masy utwardzalne. Gruba warstwa jest droższa w produkcji i implementacji na jezdni.

Wartością dodaną jest jednak większy poziom bezpieczeństwa, który zostaje uzyskany w wyniku zastosowania nierównej powierzchni materiału. Po najechaniu pojazdu na oznakowanie wytwarza się sygnał akustyczny, ostrzegający przed zmianą pasa ruchu. Stąd też grubowarstwowe znaki drogowe sprawdzają się przede wszystkim na drogach szybkiego ruchu, czy autostradach.

Trzecią kategorią oznakowania poziomego są punktowe elementy odblaskowe. Mogą przyjmować charakterystykę aktywną lub bierną. W pierwszym przypadku stanowią element będący punktem odniesienia dla kierującego. Aktywne punkty wyznaczają krawędzie słabo oświetlonych dróg, czy umiejscawiane są na łukach jezdni i cechują się autonomicznym źródłem światła, wbudowanym w strukturę elementu.

Bierne znaczniki odblaskowe spełniają podobną rolę, jednakże korzystają z warstw retrorefleksyjnych, umiejscowionych po obu stronach elementu.

Zasady ruchu drogowego związane z obecnością oznakowania poziomego

Hierarchia ważności ruchu drogowego wskazuje, że znaki drogowe mają wyższość nad najprostszymi przepisami ruchu drogowego, w tym nad popularną zasadą prawej ręki. Oznacza to, że zarówno znaki poziome, jak i znaki pionowe są wobec siebie równorzędne i nie występuje między nimi wzajemne wykluczanie.

Pojawienie się na skrzyżowaniu sygnalizacji świetlnej redukuje ważność znaków poziomych i pionowych. W kontekście oddziaływania wielu aspektów ruchu drogowego występuje wiele zależności:

Znaki poziome, a sygnalizacja świetlna

Znaki poziome tracą swoją ważność w przypadku dojeżdżania do skrzyżowania czy przejścia dla pieszych, na których znajduje się sygnalizator świetlny. Reguła ta nie dotyczy linii porządkujących ruch, czyli znaków poziomych wyznaczających tor ruchu, pasy ruchu, czy krawędzie jezdni.

Znaki poziome, a wyprzedzanie

Linia podwójna ciągła, linia pojedyncza ciągła oraz linia jednostronnie przekraczalna po przeciwnej stronie ruchu to najczęściej występujące znaki poziome, które zabraniają wykonywania manewru wyprzedzania.

Do możliwości wyprzedzenia pojazdu poprzedzającego może dojść wówczas, gdy na jezdni znajduje się linia przerywana, o ile sytuacja na drodze pozwala na taki manewr. Należy zwracać uwagę także na znaki pionowe, gdyż te w niektórych przypadkach mogą zabraniać wyprzedzania na określonych odcinkach drogowych.

Znaki poziome, a zawracanie

Manewr zawracania może zostać wykonany wówczas, gdy przynajmniej jedna strzałka pozioma naprowadza na skręt w lewo. Sytuacja staje się bardziej skomplikowana, kiedy przed skrzyżowaniem zostały umiejscowione znaki nakazu, lub sygnalizator świetlny wskazuje strzałką kierunek, w którym należy podążać.